Projekt pt. "System ważenia pojazdów w ruchu o dużej dokładności" o akronimie HAWIM realizowany jest na Politechnice Gdańskiej w Katedrze Inżynierii Transportowej. Projekt rozpoczął się 1 czerwca 2023 r. i zakończy się planowo 1 czerwca 2026 r. Projekt HAWIM uzyskał finansowanie w ramach konkursu LIDER XIII, ogłoszonego i rozstrzygniętego w 2022 r. przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju.
Przyczyną dla której podjęto projekt badawczy jest konieczność zwiększenia skuteczności kontroli obciążeń pojazdów ciężarowych.
Kontrole obciążeń pojazdów prowadzone są obecnie przez odpowiednie służby, jak Inspekcja Transportu Drogowego oraz Policja i polegają na skierowaniu pojazdu do ważenia na wagach stacjonarnych przy udziale funkcjonariusza. Ze względu na ograniczone zasoby ludzkie jak i znaczny czas kontroli efektywność tego rozwiązania jest niska.
Nadal nierozwiązany problem stanowi znaczna liczba pojazdów ciężarowych i ich niska wykrywalność. Wg badań nawet co piąty samochód ciężarowy może przekraczać dopuszczalne obciążenia. Redukcja liczby pojazdów przeciążonych jest możliwa dzięki automatycznej kontroli. Już kilkuprocentowy spadek udziału pojazdów przeciążonych w ruchu będzie skutkować znaczącym wydłużeniem trwałości nawierzchni o kilka dodatkowych lat eksploatacji, odsuwając w czasie konieczność wykonywania kosztownych wzmocnień lub przebudów nawierzchni. Działanie to przyniesie Skarbowi Państwa wielomilionowe oszczędności w zakresie utrzymania i remontów dróg.
Systemy ważenia pojazdów w ruchu (WIM), szczególnie HS-WIM, są rozwijane jako narzędzie do kontroli masy pojazdów, jednak ich zmienna dokładność ogranicza skuteczność egzekwowania przepisów. Kluczowym wyzwaniem jest poprawa dokładności pomiarów oraz opracowanie systemu autokalibracji, aby zapewnić długoterminową stabilność i efektywność tych systemów. Poprawa jakości danych z ważenia pojazdów przyczyni się również do bardziej precyzyjnego projektowania i zarządzania infrastrukturą drogową, co jest kluczowe dla predykcji trwałości nawierzchni i planowania utrzymania.
Opracowane systemy HS-WIM wykazują znaczące błędy pomiarowe po wbudowaniu w nawierzchnię drogi, które mogą sięgać nawet 30% dla pomiaru nacisku pojedynczej osi, głównie z powodu zmiennych warunków atmosferycznych i właściwości nawierzchni. Czynniki takie jak zmiany temperatury, deformacje nawierzchni oraz dynamiczne naciski osi pojazdów powodują dalsze pogorszenie dokładności pomiarów, co uniemożliwia wykorzystanie tych systemów do administracyjnego ważenia pojazdów. Dodatkowe czynniki obejmują wpływ prędkości pojazdów i zmienność toru ich ruchu, a także niejednorodność czułości czujników. W celu zapewnienia odpowiedniej dokładności pomiaru przeprowadza się okresowe kalibracje systemów - wysoka dokładność ważenia jest bowiem kluczowa dla skutecznej eliminacji przeciążonych pojazdów, jednak obecne metody kalibracji są nieefektywne.
