Unikalne badania grawimetryczne na jachcie „Copernicus” | Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska Politechniki Gdańskiej

Szukaj

Treść strony

Aktualności

Data dodania: 2021-08-26

Unikalne badania grawimetryczne na jachcie „Copernicus”

Jacht Copernicus
Zespół Katedry Geodezji i studenci kierunku Geodezja i Kartografia naszego Wydziału pod kierownictwem dr. hab. inż. Jerzego Pyrchli, prof. PG, przez dziesięć dni określali charakter pola przyspieszenia siły ciężkości na wodach Zatoki Puckiej. Jako platformę transportującą system grawimetryczny MGS-6 firmy Micro-g LaCoste oraz dwa odbiorniki GNSS Leica GS15 wykorzystano legendarny jacht „Copernicus” Yacht Klubu Stal Gdynia, który w latach 1973-1974 opłynął świat w regatach Whitbread Round the World Race. Tak dokładnego i profesjonalnego grawimetru dotychczas nie wykorzystywano na tym obszarze morskim. Wyniki pomiarów posłużyły do doskonalenia technologii eksploracji danych grawimetrycznych wykonanych na obszarach tzw. „zerowej głębokości”. W odniesieniu do obszarów płytkich Morza Bałtyckiego rozdzielczość danych satelitarnych jest niewystarczająca, aby w oparciu o nie wykonywać analizy pionowych sieci referencyjnych. Zwykle w takich obszarach potrzebne są dodatkowe dane w celu zapewnienia regionalnych modeli geopotencjalnych o akceptowalnej rozdzielczości przestrzennej.

Grawimetria zajmuje się pomiarami zmian natężenia siły ciężkości Ziemi spowodowanych przez niejednorodny rozkład mas w ośrodku geologicznym. Wystąpienie anomalii pola grawitacyjnego pozwala m.in. na lokalizację złóż surowców, które różnią się gęstością od otaczających skał.

- Na „Copernicusie” prowadziliśmy kampanię grawimetryczną na obszarach strefy przejściowej lądu z morzem na Zatoce Puckiej - tłumaczy mgr inż. Krzysztof Pyrchla, doktorant PG - Wybraliśmy ten obszar ze względu na sprzyjające warunki terenowe, ponieważ jest osłonięty przed falowaniem. Ponadto do tej pory takich badań na Zatoce Puckiej jeszcze nie wykonywano.

Dlaczego naukowcy wykorzystują do badań jacht?

- „Copernicus” ma odpowiednio małe zanurzenie, może swobodnie pływać po Zatoce Puckiej – wyjaśnia Krzysztof Pyrchla. - Jest też na tyle stabilną jednostką, że ograniczone są drgania i wibracje, które zaburzają pomiary. Wyzwaniem było jednak umieszczenie morskiego grawimetru dynamicznego na tak małej jednostce. Zazwyczaj instaluje się je na statkach o długości 40 metrów, a „Copernicus” jest czterokrotnie mniejszy.

Zaangażowanie jachtu do pomiarów grawimetrycznych wymusza również przygotowania w zakresie przeprowadzenia samego pomiaru i wydobycia sygnału z szumu tła generowanego przez środowisko. Wymaga to wypracowania takiej technologii pomiarów, w której wyeliminowana zostanie maksymalna możliwa liczba źródeł zakłócających pomiar. Badania grawimetryczne są prowadzone w zależności od warunków pogodowych - nie tylko w dzień, ale również w nocy.

Autorami zdjęć są Karol Rudziński i Krzysztof Pyrchla.

297 wyświetleń