Data dodania: 2024-10-15
Projekt APRIORA
W dniach 30 września – 2 października na Politechnice Gdańskiej odbyło się spotkanie konsorcjum oraz partnerów stowarzyszonych projektu „APRIORA”. Inicjatywa ta jest ściśle powiązana z nowelizacją unijnej Dyrektywy w sprawie oczyszczania ścieków komunalnych (ang. Urban Wastewater Treatment Directive, UWWTD), będącej kluczowym elementem europejskiego planu działań na rzecz redukcji zanieczyszczeń oraz promowania gospodarki o obiegu zamkniętym.
Nowelizacja dyrektywy zakłada dalsze ograniczenia emisji azotu i fosforu do wód oraz wprowadzenie tzw. czwartego stopnia oczyszczania, którego celem jest redukcja emisji mikrozanieczyszczeń. Do 2045 roku obowiązek ten będzie dotyczył wszystkich oczyszczalni o przepustowości powyżej 150 000 RLM (równoważna liczba mieszkańców). Dla mniejszych aglomeracji, przekraczających 10 000 RLM, obowiązek ten będzie wprowadzany w przypadku stwierdzenia, na podstawie oceny ryzyka (RA), że mikrozanieczyszczenia emitowane przez oczyszczalnie stanowią zagrożenie dla środowiska lub zdrowia publicznego.
Za ocenę ryzyka (RA) oraz wdrażanie działań naprawczych odpowiedzialne będą regionalne organy ochrony środowiska (ang. Environmental Protection Agencies, EPAs) we współpracy z operatorami oczyszczalni ścieków. Jednak obie te grupy napotykają wyzwania związane z niedoborem informacji na temat emisji mikrozanieczyszczeń, ich zagrożeń oraz brakiem narzędzi do oceny ryzyka i skuteczności stosowanych technologii oczyszczania.
Projekt APRIORA koncentruje się na opracowaniu zintegrowanego systemu oceny ryzyka (RA), opartego na monitorowaniu emisji mikrozanieczyszczeń, modelowaniu ich rozprzestrzeniania się w wodach powierzchniowych oraz wielokryterialnej analizie zagrożeń dla środowiska i zdrowia publicznego. Podczas spotkania na Politechnice Gdańskiej omówiono dotychczasowe osiągnięcia projektu. Opracowane podejście nie wymaga zaawansowanych kompetencji modelowych ani specjalistycznych badań, bazując na otwartym systemie informacji geograficznej (GIS). Do platformy GIS wprowadzone zostaną dane dotyczące zużycia farmaceutyków, a także informacje infrastrukturalne i operacyjne oczyszczalni ścieków, co pozwoli na oszacowanie emisji mikrozanieczyszczeń do wód odbiorczych. Ich stężenia będą określane na podstawie parametrów zlewni i danych hydrologicznych.
Od listopada projekt wejdzie w fazę pilotażową, w ramach której opracowany model zostanie przetestowany w zlewniach pięciu rzek zasilających Morze Bałtyckie.
Projekt APRIORA jest finansowany w ramach programu INTERREG Baltic Sea Region na lata 2021-2027. Partnerami projektu są: Uniwersytet w Rostocku (lider) oraz Federalna Agencja Ochrony Środowiska z Niemiec, Fiński Instytut Środowiska, Centrum Rozwoju Gospodarczego, Transportu i Środowiska Południowej Ostrobotni z Finlandii, Łotewski Instytut Ekologii Wód, Łotewskie Centrum Geologii i Meteorologii oraz Uniwersytet w Kristianstad ze Szwecji.
Politechnikę Gdańską reprezentuje zespół w składzie: prof. dr hab. inż. Aneta Łuczkiewicz, dr hab. inż. Sylwia Fudala-Książek, prof. uczelni, dr inż. Anna Remiszewska-Skwarek, dr Małgorzata Szopińska, dr inż. Filip Gamoń oraz dr inż. Wojciech Artichowicz. Polskimi instytucjami wspierającymi projekt (organizacje stowarzyszone) są: Izba Gospodarcza „Wodociągi Polskie”, Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gdańsku, Gmina Linia, Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o., Spółka Wodna „Łeba” oraz Gminny Zakład Usług Komunalnych w Łęczycach.
