Międzynarodowy Dzień Studenta | Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska Politechniki Gdańskiej

Międzynarodowy Dzień Studenta swoje korzenie ma w tragicznych wydarzeniach okupowanej Pragi podczas II wojny światowej. Wszystko zaczęło się 28 października 1939 roku, w rocznicę powstania niepodległej Czechosłowacji. W odpowiedzi na nazistowską okupację tysiące Czechów wyszło na ulice, by zaprotestować przeciwko reżimowi. Wśród demonstrantów znalazł się Jan Opletal, student medycyny, który został postrzelony przez niemieckich żołnierzy. Zmarł kilka dni później, 11 listopada 1939 roku.
Jego pogrzeb, który odbył się 15 listopada, przerodził się w masową manifestację antynazistowską. Na te wydarzenia hitlerowcy odpowiedzieli z bezwzględną brutalnością. 17 listopada przeprowadzono masowe aresztowania studentów, tysiące z nich wysłano do obozów koncentracyjnych, a dziewięciu liderów ruchu studenckiego stracono bez procesu. Jednocześnie okupanci zamknęli wszystkie czeskie uniwersytety, co było bezprecedensowym aktem represji wobec społeczności akademickiej. Tragedia w Pradze odbiła się szerokim echem w całej Europie. W 1941 roku, podczas Międzynarodowego Kongresu Studentów w Londynie, ustanowiono 17 listopada Międzynarodowym Dniem Studenta. Decyzja ta miała podkreślić znaczenie solidarności w walce o wolność i prawa człowieka, a także uczcić pamięć tych, którzy oddali życie w imię wyższych wartości.

Ten dzień jest to nie tylko upamiętnienie historycznych wydarzeń, ale także zwrócenie uwagi na aktualne problemy i wyzwania studentów na całym świecie. Nierówności w dostępie do edukacji, ograniczenia wolności akademickiej, wysokie koszty nauki czy problemy zdrowia psychicznego wśród młodzieży akademickiej to tylko niektóre z wyzwań, przed którymi stoi współczesne pokolenie.
W wielu krajach ten dzień nabiera dodatkowego znaczenia. W Czechach obchody Międzynarodowego Dnia Studenta łączą się z rocznicą aksamitnej rewolucji z 1989 roku, która rozpoczęła się właśnie od protestów studentów. W Polsce to okazja do przypomnienia o roli młodzieży w walce o demokrację w czasach PRL-u.

Ciekawostki, które warto znać:

1. **Jan Opletal – bohater nie tylko Czech:** Postać Jana Opletala, którego śmierć zapoczątkowała całą falę wydarzeń, stała się symbolem walki o wolność w wielu krajach.
2. **Zamknięcie czeskich uniwersytetów:** Decyzja nazistów o zamknięciu wszystkich uczelni wyższych w Czechach była jedynym tego typu przypadkiem w okupowanej Europie.
3. **Pierwsze międzynarodowe święto młodzieży akademickiej:** Międzynarodowy Dzień Studenta był pierwszym globalnym świętem ustanowionym specjalnie z myślą o młodzieży akademickiej.
4. **Rola studentów w aksamitnej rewolucji:** 17 listopada 1989 roku, dokładnie 50 lat po wydarzeniach w Pradze, studenci ponownie wyszli na ulice, tym razem domagając się demokratycznych zmian.

Międzynarodowy Dzień Studenta obchodzony jest na różne sposoby, w zależności od kraju. W Czechach i na Słowacji to dzień pamięci i refleksji. W wielu innych państwach organizowane są debaty, konferencje, warsztaty, a także manifestacje w obronie praw studentów i dostępu do edukacji.
Organizacje studenckie wykorzystują tę okazję, by nagłaśniać swoje postulaty, takie jak obniżenie kosztów edukacji czy zwiększenie inwestycji w zdrowie psychiczne młodzieży.

Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego