Rozwój nauk technicznych w końcu XIX wieku znalazł pełne odbicie w jednoczesnym rozwoju uniwersytetów technicznych, które zdobyły sobie w Europie, obok tradycyjnych uniwersytetów, własną pozycję nowych, ważnych i samodzielnych instytucji działających w ramach ustanowionej przez poszczególne państwa organizacji nauki. Uniwersytety techniczne stały się także miejscem opartego na nauce kształcenia technicznego oraz szczególnym miejscem realizacji badań naukowych, o niespotykanych dotychczas rozmiarach i wynikach.

Idea utworzenia uniwersytetu technicznego w Gdańsku, powstała już w 1887 roku, a swój finał znalazła w dniu 6 października 1904 r., kiedy to nastąpiło uroczyste otwarcie przez cesarza Wilhelma II Uniwersytetu Technicznego w Gdańsku, wraz z inauguracją pierwszego roku akademickiego nowej uczelni.

Utworzono 6 następujących oddziałów na prawach wydziału:

  • Wydział Architektury
  • Wydział Inżynierii Lądowej
  • Wydział Maszynowy i Elektrotechniki
  • Wydział Budowy Okrętów i Maszyn Okrętowych
  • Wydział Chemii
  • Wydział Nauk Ogólnych

Wykłady dla studentów rozpoczęły się 17 października 1904 roku. Ze 189 studentów ogółem, przyjętych na poszczególne lata studiów w roku akademickim 1904/1905, najwięcej bo aż 58, przyjęto na Wydział Inżynierii Lądowej, którego organizatorem i pierwszym dziekanem w latach 1904-1905 był prof. Reinhold Krohn (do roku 1915 dziekani wybierani byli przez kolegium wydziałowe spośród profesorów etatowych na jeden rok).

Funkcje Dziekanów Wydziału Inżynierii Lądowej w latach 1904-1920 pełnili:

  • prof. Reinhold Krohn 1904-1905, 1912-1913, 1916-1919
  • prof. Paul Ehlers 1905-1906, 1911-1912
  • prof. Friedrich Wilhelm Otto Schulze 1906-1907, 1913-1914
  • prof. Richard Kohnke 1907-1908, 1914-1915
  • prof. Moritz Oder 1908-1909
  • prof. Otto Eggert 1909-1910, 1919-1920
  • prof. Emil Breidsprecher 1910-1911
  • prof. Gerhard de Jonge 1915-1916
  • prof. Richard Petersen 1920-1921

Dwaj profesorowie Wydziału Inżynierii Lądowej, pełnili ponadto zaszczytne funkcje Rektora:

prof. Reinhold Krohn 1907-1909
prof. Friedrich Wilhelm Otto Schulze 1919-1921

Pierwsi absolwenci Wydziału Inżynierii Lądowej z tytułem inżyniera dyplomowanego opuścili, w liczbie 5, mury uczelni już w semestrze zimowym roku akademickiego 1904/1905. Całkowita liczba absolwentów Wydziału Inżynierii Lądowej w latach 1904-1921 wynosiła 347 i była największa w porównaniu z innymi wydziałami.

Pierwszego doktora wypromowano na Wydziale Inżynierii Lądowej w semestrze zimowym 1909/1910, przy czym ogólna liczba wypromowanych doktorów w latach 1904-1921 wynosiła 19.

Wydział Inżynierii Lądowej zajmował pomieszczenia w gmachu głównym w prawym skrzydle parteru i I-go piętra oraz w lewym skrzydle II-go piętra. Prawe skrzydło parteru zajmowało budownictwo lądowe, wodne, mosty i drogi. W latach 1904-1921 powiększono bazę laboratoryjną Wydziału Inżynierii Lądowej. Pomiędzy gmachem głównym i instytutem elektro-technicznym wybudowano, oddane do użytku w 1912 roku, laboratorium budownictwa wodnego.

Według dostępnych źródeł, liczba studentów Polaków studiujących w Gdańsku w latach 1904-1921 wynosiła 93 (podaje się też liczbę 121). Spośród tych studentów 25 studiowało na Wydziale Inżynierii Lądowej w tym późniejsi profesorowie: Bronisław Bukowski (1913-1922) i Stanisław Błaszkowiak (1919-1925). Należy nadmienić, że Bronisław Bukowski był jednym z założycieli polskiego Związków Akademików Gdańskich powstałego 3 maja 1913 roku.

W dniu 28 lipca 1921 r. Uczelnię przejął Senat Wolnego Miasta Gdańska, tworząc Uniwersytet Techniczny Wolnego Miasta Gdańska, zachowując dotychczasową organizację uczelni i wydziałów.

Istotne zmiany nastąpiły w wyniku uchwały Senatu Wolnego Miasta Gdańska z dnia 12 lipca 1922 r., kiedy to wprowadzono od 1 sierpnia 1922 r. nowy statut i regulamin studiów oraz powołano trzy wydziały (zamiast dotychczasowych sześciu):

  • Wydział Nauk Ogólnych
  • Wydział Inżynierii Lądowej
  • Wydział Techniki Maszyn, Techniki Okrętowej i Elektrotechniki

Wydział Inżynierii Lądowej dzielił się na dwa następujące oddziały:

  • Oddział Architektury,
  • Oddział Inżynierii Budowlanej.

Funkcję dziekana Wydziału Inżynierii Lądowej w latach 1921-1922 pełnił prof. Gerhard de Jonge, natomiast po wprowadzeniu jako obowiązującego z dniem 1 sierpnia 1922 roku nowego statutu i utworzenia Wydziału Inżynierii Lądowej z dwoma oddziałami, oprócz dziekana występują kierownicy dwóch oddziałów w tym Oddziału Inżynierii Budowlanej. Funkcje Dziekana Wydziału Inżynierii Lądowej pełnili:

  • prof. Reinhold Krohn 1922-1923
  • prof. Otto Kloeppel 1923-1924, 1933-1934
  • prof. Friedrich Wilhelm Otto Schulze 1924-1925, 1932-1933
  • prof. Fritz Krischen 1925-1926, 1929-1930
  • prof. Gerhard de Jonge 1926-1927
  • prof. Albert Carsten 1927-1928, 1931-1932
  • prof. Richard Kohnke 1928-1929
  • prof. Karl Hoepfner 1930-1931
  • prof. Richard Winkel 1934-1935
  • prof. Friedrich Flörke 1935-1936, 1936-1937
  • prof. Ernst Witt 1937-1938, 1938-1939

Ze względu na to, że dziekanami Wydziału Inżynierii Lądowej byli także kierownicy Oddziału Architektury przytacza się dodatkowo nazwiska profesorów pełniących w tych kadencjach stanowiska kierowników Oddziału Inżynierii Budowlanej. Byli to:

  • prof. Paul Ehlers 1924-1925
  • prof. Richard Petersen 1925-1926
  • prof. Wilhelm Lührs 1927-1928
  • prof. Richard Winkel 1929-1930
  • prof. Reinhard Krohn 1931-1932
  • prof. Richard Petersen 1933-1934
  • prof. Gerhard de Jonge 1934-1935
  • prof. Richard Winkel 1937-1938, 1938-1939

Spośród profesorów Oddziału Inżynierii Budowlanej rektorami byli prof. Friedrich Wilhelm Otto Schulze (1921-1923), prof. Gerhard de Jonge (1923-1925).

Istotne są dla okresu międzywojennego warunki przyjęcia na studia. Przed utworzeniem Wolnego Miasta Gdańska, tzn. do roku akademickiego 1919/1920 włącznie, rozróżnia się kandydatów na studia należących do państwa niemieckiego i cudzoziemców.

W roku akademickim 1920/1921 wyróżnia się kandydatów należących do Wolnego Miasta, państwa niemieckiego i Polski oraz należących do państw obcych . Po przejęciu uczelni przez Senat Wolnego Miasta Gdańska, zaostrzone zostają wymagania w sprawie świadectw ukończenia szkoły średniej, z tym jednak, że podział na kandydatów należących do Wolnego Miasta Gdańska, państwa niemieckiego i Polski z jednej strony oraz kandydatów należących do państw obcych utrzymuje się nadal. Stan taki trwa do semestru letniego roku akademickiego 1938/1939 włącznie. Należy zaznaczyć, że tak obywatele Wolnego Miasta Gdańska, jak i obywatele państwa niemieckiego i Polski przyjmowani byli bez czterotygodniowego okresu oczekiwania, który obowiązywał cudzoziemców.

Bratnia Pomoc Zrzeszenia Studentów Polaków Politechniki w Gdańsku zalegalizowana w dniu 29 czerwca 1921 roku, jako zadanie statutowe przyjęła między innymi organizowanie pomocy naukowej studentom. Działalnością tą zajmowały się koła naukowe zrzeszone w Związku Polskich Kół Naukowych Politechniki w Gdańsku. Jednym z takich kół było utworzone w roku 1929 koło Inżynierii Studentów Polaków Politechniki w Gdańsku, które skupiało studentów Oddziału Inżynierii Budowlanej. Koło organizowało wzajemną pomoc w nauce, praktyki zawodowe, zapoznawanie się z polską literaturą fachową i naukową, wycieczki naukowe w celu zwiedzenia ciekawszych obiektów budowlanych w różnych częściach Polski. Koło miało bogatą bibliotekę z dziedziny budownictwa, własne archiwum głów-nie projektów wykonywanych przez studentów oraz organizowało zebrania i odczyty na których referaty wygłaszali wybitni uczeni polscy. Koło wydało też kilka skryptów zarówno w języku polskim jak i niemieckim z tym, że członkowie Koła publikowali artykuły w czasopiśmie studenckim „Życie Techniczne" wychodzącym we Lwowie, a będącym organem Związku Kół Naukowych w Polsce.

Studia i działalność 420 studentów Polaków, w wyniku zajść antypolskich na uczelni w lutym 1939 roku, zakończyły się praktycznie w marcu 1939 r., a więc w momencie zakończenia semestru zimowego 1938/1939. Oznacza to także, mimo wielu prób przywrócenia pełnych praw studentów Polaków, iż właśnie w marcu zakończył się dla Polaków okres międzywojenny studiów w Gdańsku.

Wśród Polaków studiujących w latach 1921-1939, co najmniej 108 było studentami Oddziału Inżynierii Budowlanej. Jeden z nich, a mianowicie Stanisław Andruszewicz obronił na Wydziale Inżynierii Lądowej w roku 1933 pracę doktorską poświęconą obliczeniom ram wielokrotnie statycznie niewyznaczalnych. Z Polaków studiujących w Gdańsku praktycznie od roku 1913 do 1939 około 40 rozpoczęło pracę w Politechnice Gdańskiej, a więc po przekształceniu uczelni niemieckiej w polską państwową szkołę akademicką (24 maja 1945 roku). Wśród nich wymienić należy następujących profesorów Wydziału Inżynierii Lądowej, a mianowicie: Stanisława Błaszkowiaka (1919-1922), Bronisława Bukowskiego (1913-1922), Witolda Nowackiego (1929-1934) i Romana Wielocha (1929-1934).

Do studentów i absolwentów należeli także znani inżynierowie Franciszek Doering (1932-1939), Leon Lendzion (1936-1939) i Jerzy Pospischill (1931-1937).

Włączenie Wolnego Miasta Gdańska do Rzeszy Niemieckiej z dniem 1 września 1939 spowodowało także przejęcie uczelni przez administrację rządową jako Uniwersytetu Technicznego Rzeszy Niemieckiej. Przejęcie to nastąpiło oficjalnie w dniu 29 kwietnia 1941 roku. W kolejnych latach uczelnia funkcjonowała z trudnościami wynikającymi głównie z powołania wielu nauczycieli i studentów do wojska. Zbliżający się front spowodował, iż przewidywany od 1 listopada 1944 roku do 28 lutego 1945 semestr zimowy nie mógł już być prawidłowo realizowany i w zasadzie został przed czasem przerwany. W dniu 30 stycznia 1945 roku opuszcza Gdańsk na pokładzie statku „Deutschland" 375 pracowników uczelni i ich rodzin. Zabierają ze sobą także 500 skrzyń z dokumentami i pracami naukowymi. Oznaczało to w zasadzie zakończenie funkcjonowania w Gdańsku wyższej uczelni, szczególnie, że parę dni później otwarto w niej szpital wojskowy z trzema tysiącami łóżek.

W uczelni zostają niektórzy pracownicy z rektorem prof. Egonem Martyrerem na czele, który opuszcza ostatecznie uczelnię w dniu 26 marca 1945 roku.

Szpital wojskowy przyjmujący zwiększoną liczbę rannych w wyniku zbliżającego się frontu, został w zasadzie opuszczony przez personel szpitalny w kilka dni przed wejściem do gmachów uczelni Rosjan. Z chwilą ich nadejścia, na skutek strzelaniny uszkodzone zostały głównie okna, drzwi i ściany wewnętrzne z tym, że po zajęciu gmachów i zastrzeleniu wszystkich rannych podejrzanych o przynależność do gestapo lub Armii Własowa, gmach główny został podpalony. Pozostała przy życiu część rannych zginęła w większości w pożarze, przy czym jak wynika to z publikacji Horsta Wolfa, ostatniego lekarza szpitala, uratowano około 40 osób z prawdopodobnej liczby około 800 rannych.

Pożar gmachu głównego spowodował jego bardzo duże zniszczenie łącznie z zawaleniem stropów i dachu. Ogień przerzucił się także na gmach instytutu chemii, powodując jego znaczne uszkodzenie. W sumie nie walki, a podpalenie doprowadziły do tego, że polska uczelnia – Politechnika Gdańska – powstała na gruzach uczelni niemieckiej, musiała rozpocząć swoją działalność od daleko idącej rekonstrukcji i odbudowy. W odniesieniu do gmachu głównego można nawet powiedzieć, że powstała od nowa. Należy przy tym nadmienić, że znaczną rolę w odbudowie gmachów uczelni i w organizacji Politechniki Gdańskiej odegrali absolwenci i studenci Wydziału Inżynierii Lądowej z lat 1921-1939.